بیرون زدگی مقعد یا پرولاپس رکتوم اخیرا به یک وضعیت جدی در زنان و مردان تبدیل شده است. درست است که یک بیماری پزشکی بسیار خطرناک به حساب نمی آید ولی اگر درمان نشود عوارض جبران ناپذیری به همراه دارد.
معمولا بیرون افتادگی روده با بیماری هایی مشابه هموروئید (بواسیر) اشتباه گرفته می شود. کامل ترین روش برای تشخیص درست این عارضه از دیگر بیماری ها دانستن علت، علائم و روش های درمان این بیماری است.
در این مقاله تصمیم داریم به بررسی تفاوت پرولاپس رکتوم با دیگر بیماری های مقعدی نشیمنگاهی که رایج ترین آنها بواسیر است، بپردازیم.
همچنین بخوانید: شایع ترین مشکلات گوارشی + درمان بیماری های دستگاه گوارش
پرولاپس رکتوم یا بیرون زدگی مقعد چیست؟
بیرون زدگی مقعد پرولاپس رکتوم وضعیتی است که در آن رکتوم (آخرین قسمت روده بزرگ) در کارکرد عضلاتش دچار اختلال شده و باعث می شود تا قسمت انتهایی روده از بین عضلات اسفنکتر عبور کرده و به بیرون از مقعد راه پیدا کند. افتادگی رکتوم بیشتر بزرگسالان را تحت تاثیر قرار می دهد، اما زنان 50 ساله و بالاتر شش برابر مردان در معرض خطر هستند. این عارضه می تواند خجالت آور باشد و اغلب بر کیفیت زندگی بیمار تأثیر منفی می گذارد. اگرچه همیشه لازم نیست، اما موثرترین درمان برای افتادگی رکتوم جراحی است.
تفاوت بیرون زدگی مقعد با بواسیر
بیماری بواسیر زمانی ایجاد می شود که سیاهرگ های قسمت راست روده به دلیل وارد شدن فشار زیاد متورم شده و به شکل بالشتک هایی متورم در بیایند. این توده در صورت بزرگ شدن و تحریک توسط عامل خارجی یا مدفوع خونریزی کرده و می تواند برای بیمار بسیار دردناک باشد.
این علت کاملا با دلیل بیرون زدگی روده مغایرت دارد. زیرا پرولاپس رکتوم زمانی به وجود می آید که قسمتی از دیواره انتهایی روده از دریچه مقعد بیرون میزند. این عارضه برای کسانی که سابقه ضعف در ناحیه لگن دارند یا برای دفع بی نهایت زور می زنند اتفاق می افتد. همچنین کسانی که دائما در حال چاق و لاغر شدن هستند هم در معرض ابتلا اند. زیرا بافت قسمت های داخلی بدن آنها نسبت به دیگران ضعیف تر است.
همچنین بخوانید: درمان بواسیر با لیزر و عمل سرپایی هموروئید داخلی
همچنین بخوانید:
درمان بواسیر خارجی دکتر بواسیر بواسیر خونی
علائم
یک سوالات رایج بیماران این است که آیا هموروئید و پرولاپس رکتوم یکسان هستند؟ خونریزی و یا بافتی که از راست روده بیرون زده است علائم رایج هر دوی آنهاست، اما تفاوت عمده ای وجود دارد. پرولاپس رکتوم شامل یک بخش کامل از روده است که بالاتر از بدن قرار دارد. بواسیر فقط لایه داخلی روده نزدیک دهانه مقعد را درگیر می کند. افتادگی رکتوم می تواند منجر به بی اختیاری مدفوع شود (ناتوانی در کنترل کامل گاز یا حرکات روده).
به طور کلی می توان گفت علائم پرولاپس رکتوم شامل موارد زیر هستند:
- حس توده اضافی در خارج از مقعد
- احساس درد گرفتن رکتوم
- خونریزی از راست روده در موارد شدید
- توده ای قرمز در خارج مقعد
علت افتادگی مقعد (پرولاپس رکتوم)
تقریبا می توان گفت هیچ علت مشخصی برای ابتلا به این عارضه وجود ندارد. تخمین زده می شود که 30 تا 67 درصد بیماران یبوست مزمن (کسانی که دفع ندارند یا مدفوع سفتی دارند) و 15 درصد دیگر اسهال دارند. در گذشته فرض بر این بود که این وضعیت با زایمان های متعدد از طریق زایمان طبیعی مرتبط است. با این حال، حدود 35٪ از بیماران مبتلا به افتادگی رکتوم هرگز زایمان نکردند و ممکن است در مردان رخ دهد.
همچنین بخوانید: درمان فوری یبوست شدید و مزمن در زنان و مردان
عکس بیرون زدگی مقعد
یکی از بهترین روش ها برای تشخیص بیرون زدگی مقعد یا رکتوم دیدن عکس دقیق آن است. که به شکل موارد زیر هستند:
تشخیص
زمانی که برای اولین ویزیت به پزشک مراجعه می کنید، متخصص آنورکتال و کولون درخواست تاریخچه پزشکی شما را داشته و معاینه آنورکتال را انجام خواهد داد. در برخی موارد، پرولاپس رکتوم ممکن است “پنهان” یا داخلی باشد که تشخیص را دشوارتر می کند. ممکن است در مطب پزشک از شما خواسته شود که روی یک قسمت مشابه توالت بنشینید و به گونه ای که گویی مدفوع دارید، زور بزنید.
سایر آزمایشاتی که ممکن است تجویز شوند، برای تشخیص عبارتند از:
- ویدئودفکوگرام: در زمانی که شما در حال اجابت مزاج هستید عکسبرداری با اشعه ایکس انجام می شود تا حرکت عضلات را آزمایش کنید.
- مانومتری آنورکتال: عملکرد ماهیچه ها و رفلکس های لگن، رکتوم و مقعد را که در حین اجابت مزاج استفاده می شوند، ارزیابی می کند.
- ام آر آی MRI: تصویر برداری ام آر آی یکی از روش ها برای تشخیص بیماری های مقعدی است که تمام ناهنجاری های ناحیه لگن به راحتی تشخیص داده می شوند.
افتادگی روده چه شکلی است؟
بیرون زدگی مقعد می تواند در افراد مختلف متفاوت به نظر برسد. اگر پرولاپس داخلی دارید، راست روده شما تا حدودی شروع به افتادگی به داخل مقعد کرده است، اما هنوز از طرف دیگر بیرون نیامده است. اگر پرولاپس مخاطی دارید، پوشش مخاطی داخلی راست روده شما به داخل به خارج تبدیل شده و شروع به بیرون زدن از مقعد کرده است. پرولاپس خارجی زمانی است که کل رکتوم شما خارج می شود. در ابتدا، افتادگی ممکن است فقط زمانی اتفاق بیفتد که مدفوع می کنید، اما در نهایت تبدیل به یک بیماری همیشگی می شود.
چه کسانی در معرض ابتلا به پرولاپس مقعد هستند؟
لازم به ذکر است که افتادگی رکتوم در افراد 50 ساله و بالاتر شایع تر است. زنان بیشتر از مردان به این عارضه مبتلا می شوند. افراد جوان مبتلا به این بیماری اغلب دارای بیماری های مزمن هستند و چندین دارو مصرف می کنند.
در صورت بروز هر یک از موارد زیر، فرد بیشتر در معرض خطر افتادگی رکتوم است:
- سابقه طولانی یبوست
- زور زدن برای اجابت مزاج
- اسهال طولانی مدت (مزمن).
- سوء مصرف ملین
- زایمان
- مشکلات نخاعی یا سکته قبلی
- فیبروز سیستیک
- زوال عقل
درمان بیرون زدگی روده
اگرچه یبوست و زور زدن در این وضعیت (پرولاپس رکتوم) مهمی نقش دارند، با این حال زمانی که کار از کار گذشته باشد ممکن است زمانی که یبوست خود را درمان کردید، باز هم پرولاپس رکتوم درمان نشود. روش های مختلفی برای ترمیم پرولاپس رکتوم از طریق جراحی استفاده می شود. جراح کولون و رکتوم شما بر اساس سن، وضعیت جسمانی، میزان پرولاپس و نتایج آزمایشات تصمیم می گیرد که از کدام روش جراحی استفاده کند. گزینهها شامل برداشتن بخشی از راست روده یا کشیدن راست روده به سمت بالا و بند کردن آن به داخل است. گاهی اوقات از مش برای تقویت رکتوم استفاده می شود.
روش های جراحی عبارتند از:
- ترمیم شکم از طریق جراحی سنتی (رویکرد باز)
- جراحی لاپاروسکوپی
- جراحی با کمک رباتیک
روش های مراقبت بعد از درمان
برای بسیاری از بیماران، جراحی علائم را تسکین می دهد یا تا حد زیادی آنها را بهبود می بخشد. افتادگی یا برخی شرایط دیگر ممکن است باعث ضعیف شدن عضلات اسفنکتر مقعد شده شوند. با این حال، این ماهیچه ها این توانایی را دارند که پس از اصلاح افتادگی، قدرت خود را بازیابند.
عواملی که بر نتیجه درمان بیرون زدگی مقعد تاثیر می گذارند عبارتند از:
- وضعیت عضلات اسفنکتر مقعد قبل از جراحی
- پرولاپس داخلی باشد یا خارجی
- سلامت کلی بیمار
تعیین تاثیر جراحی بر عملکرد روده ممکن است تا یک سال طول بکشد. از یبوست مزمن و زور زدن پس از اصلاح جراحی باید اجتناب شود.
عوارض پرولاپس روده و بیرون زدگی رکتوم
دو عارضه اصلی احتمالی آن عبارتند از:
- پرولاپس رکتوم را نمی توان به داخل راست روده برگرداند: زیرا این کار می تواند باعث قطع خون رسانی به پرولاپس شود. به این عارضه در پزشکی اصطلاحا می گویند خفه کردن. که بسیار دردناک بوده و نیاز به درمان اورژانسی دارد.
- عود افتادگی رکتوم: این اتفاق خیلی رایج است. پیروی از توصیه های پزشک کولورکتال یا جراح عمومی در مورد تغییر سبک زندگی می تواند به جلوگیری از تکرار آن کمک کند. یعنی جلوگیری از یبوست. تغییرات سبک زندگی ممکن است شامل خوردن یک رژیم غذایی با فیبر بالا و نوشیدن آب کافی باشد.
منبع خارجی خبر: https://fascrs.org/patients/diseases-and-conditions/a-z/rectal-prolapse
ممنون خیلی مطلب خوبی بود
سلامت باشید خوشحالیم که واستون مفید بوده
سلام ببخشید من بیرون زدگی روده دارم تا حدی که بعد از دستشویی رفتن روده بیرون میاد و با انگشتم برمیگردونم یک بار شکمی جراحی شدم و دکتر گفت روده رو بالا کشید و فیکس کردم ولی دوباره برگشت و به دکتر دیگر رفتم بعد معاینه گفت شاید تنگی مقعد باشه و سر پایی جراحی شدم و حالا موقع دستشویی رفتن روده بیرون میاد و قسمتی داخل میمونه و عمل دفع مدفوع یا نمیشه ویا کمی میشه بعد بسته میشه لازم به ذکره که بواسیر نیست آیا درمان داره و روزه گرفتن برام ضرر نداره ممنون
سلام دوست عزیز ابتدا باید روده شما کامل به داخل برگرده و بیرون زدن آن اصلا حالت طبیعی ندارد. در این موارد زمانی که روزه میگیرید آب بسیار کمی به روده ها رسیده در نتیجه خشک می شوند و برای دفع فشار بیشتری به روده ها وارد می شود که توصیه نمی شود.
سلام ممنونو از توضیحاتتون. بنده ام پرولاپس دارم الان دکتر گفته عمل میکنه با دستگاه پرولاپس پی پی اچ.. آیا این عمل رو سما تجویز میکنید؟
سلام دوست عزیز لطفا برای اطلاع از این مورد با شماره ۰۲۱۸۸۸۷۱۰۷۸ تماس بگیرید.
عکس بیرون زدگی رکتوم رو واقعیشو میذارین لطفا؟؟ من نمیدونم بواسیر دارم یا رودم بیرون زده
با سلام، بله حتما
دوستان کسی این مشکل دارد حتما بد ادرار مقعدمیزنه بیرون بدشستن مقعد سوزن بردارید بزنید چندبار ناخون جمع شده خالی بشه دوسه با بزنید مقعد خالی میشه ساله حالت اول برمیگرده .یاازدوستان بخواهید زمانی دراز میکشید انگشت خودش را داخل سوراخ بندازت وانگشت خود را نود درجه بچرخاند تامقعدبه جایه خود برگردد.
سلام و تشکر از زحماتتون
مادر من حدود یک ماهه جراحی پرولاپس روده و هموریید کرده ولی باز هم هنگام دفع مدفوع درد بسیار شدیدی دارند و تکه تکه بصورت کم مدفوع می کنند
با سلام، تا زمانی که التهاب کامل برطرف بشه و مقعد به حالت عادی بازگرده کمی زمان بر هست
سلام بنده نه رابطه خارج ازکادر نداشتم با هیچ کس حتی تست اچ ای وی و هپاتیت دادم منفی بود ولی زیر کتف دهانه مقعد و التم یک سری برامدگی هست این معنی چی میتونه باشه مردم از استرس
سلام
من بیرون زدگی دارم رفتم دکتر گفته یک ماه شیاف انتی همورویید استفاده کنم
سه ماه گیلیسیرین
ضرر نداره ؟ اخه خیلی تایم طولانی هست واسه استفاده از شیاف !!!!!!
لطفا برای مشاوره تخصصی با کلینیک تماس بگیرید: 02188871078
سلام ببخشید در اصفهان هم جایی سراغ دارین واسه لیزر بیرون زدگی مقعد
سلام وقتتون بخیر.من هجده سالمه. یه چند ماهی شایدم حدود یکساله ک یه جوش پایین تر مقعد وجود داره و من زیاد توجهی نکردم و دردی هم نداش فقط یه حالت برامده داشت.یک دو سه روزی هست اون ناحیه متورم و التهاب پیدا کرده ولی زیاد درد خاصی نداره و فشارش ک دادم حالت مایع یا چرک بیرون اومد.میخواستم بپرسم خطری داره یا اصلا دقیقا چی هست و نیاز به معاینه داره.ممنون
سلام اگر حالت مزمن داره احتمال داره زگیل یا بواسیر باشه. سابقه ابتلا به یبوست هم داشتید؟
سلام من دچار خارش مقعد بودم به پزشک مراجعه کردم گفتن شقاق مقعد هست اما بیرون زدگی ندارد فقط قرص همروئید بعد از استفاده کاملا خوب شدم اما باز بعد پنج ماه خارشم برگشت منم باز قرص خوردم از بین رفت اما دچار بیرون زدگی شدم ولی خیلی کوچولو بود دیروز زیاد شدم بود اما باز شب کوچبک شده بود میشه لطفاً کمکم کنید نمیتونم به پزشک مراجعه کنم میشه شما بگین چکار کنم ؟
با سلام، به مدت 2 هفته از پماد رکتول یا آنتی هموروئید ااستفاده کنید و در صورتی که علائم بهتر نشد برای معاینه حضوری مراجعه بفرمایید: 02188871078