علائم سرطان مقعد در مردان و زنان؛ از خونریزی تا درمان

هنگامی که کنترل رشد سلول ها در مقعد، با اختلال مواجه شود، سرطان مقعد پدید می آید. مقعد دهانه ای است که در انتهای روده قرار دارد و وظیفه ی آن دفع مدفوع است. سرطان مقعد نادر است، اما وقتی رخ می دهد، می تواند به سایر قسمت های بدن گسترش یابد. برای کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با این بیماری مهلک با ما همراه باشید :

سرطان مقعد چیست؟

سرطان مقعد (anal cancer) ناشی از رشد غیر طبیعی سلول ها در بدن است. این سلول های غیرطبیعی می توانند بدون کنترل، انباشته و رشد کنند و توده های سرطانی را تشکیل دهند. بعضی از این عارضه با نام سرطان رکتوم یاد می کنند ولی این دو باهم تفاوت دارند و یکی نیستند. سلول های سرطانی پیشرفته می توانند متاستاز شوند و به سایر قسمت های بدن نفوذ کنند و در نتیجه عملکرد عادی آن را با اختلال مواجه میشود. طبق مطالعات دانشمندان در اغلب موارد عامل سرطان مقعد، ویروس اچ پی وی پاپیلومای انسانی (HPV) است که، یک عفونت منتقله از راه برقراری رابطه جنسی می باشد زیرا این ویروس در اغلب موارد سرطان مقعد وجود دارد. سرطان مقعد ممکن است توسط سرطان های دیگر در بدن ایجاد شود و به کانال مقعد بکشد. این مورد زمانی اتفاق می افتد که ابتدا سرطان در جایی دیگر در بدن ایجاد شود و سپس به مقعد متاستاز شود.

بیشتر بخوانید: مقعد چیست؟

انواع سرطان مقعدی

اشکال مختلفی از سرطان مقعدی وجود دارند که منظور از آنها رشد غیر طبیعی سلول در بدن است. تومورها می توانند خوش خیم یا بدخیم باشند. تومورهای بدخیم اگر درمان نشود، ممکن است در طول زمان به سایر قسمتهای بدن نفوذ کنند، نمونه هایی از تومورها عبارتند از:

• تومورهای خوش خیم : تومورهای خوش خیم، غیر تهاجمی هستند. این دسته از تومور ها شامل پولیپ ها، اسکین تگ، تومورهای سلولی دانه دانه و زگیل های تناسلی میباشد.
• وضعیت پیش سرطانی : این وضعیت به تومور های خوش خیمی اشاره دارد که ممکن است در طول زمان بدخیم شوند. این وضعیت در نئوپلازی های داخل اپیتلیال مقعدی (AIN) شایع تر است.
• سرطان سلولی سنگفرشی: سرطان سلول سنگفرشی شایع ترین نوع از این سرطان در ایالات متحده است. بر طبق آمار انجمن سرطان آمریکا، این سرطان 9 مورد از 10 مورد را تشکیل می دهد. این تومورهای بدخیم در مقعد ناشی از سلول های غیر طبیعی سنگفرشی (سلول هایی است که بیشترین کانال مقعد را تشکیل می دهند.) ایجاد می شوند.
• بیماری بوون : این بیماری موجب پوسته پوسته شدن و قرمزی پوست می گردد. که به دنبال آن سلول های غیر طبیعی ایجاد می شوند. این بافت ها سرطانی نیستند ولی احتمال سرطانی شدن آن وجود دارد. به طور کلی می توان گفت از هر 100 نفر مبتلا به این بیماری 3 نفر به سرطان مبتلا می شوند.
• کارسینوم سلول پایه : سرطان سلول بازال نوعی سرطان پوست است که از شایع ترین نوع سرطان ها نیز به شمار می رود. حدود 80 درصد سرطان ها پوست از این نوع است.
• آدنوکارسینوما : نوعی نادر است سرطان است که به درگیر شدن غدد در بیماری اشاره دارد.

علائم سرطان مقعد

علائم سرطان مقعد شبیه به بواسیر (هموروئید) ، سندرم روده تحریک پذیر (IBS) و بسیاری از بیماری های دستگاه گوارش می باشد. این علائم عبارتند از :

• تغییر در عادات روده ای
• نازک شدن مدفوع
• خونریزی از رکتوم
• درد، فشار، یا تشکیل یک توده در نزدیکی مقعد
• ترشح از مقعد
• خارش

اگر این علائم را تجربه می کنید لازم است برای بررسی های دقیق با پزشک خود مشورت نمایید.

علت سرطان مقعد چیست؟

حدود 0.2 درصد از همه مردم ایالات متحده در معرض خطر ابتلا به سرطان مقعد قرار دارند. سرطان مقعد می تواند در هر فردی رخ دهد، اما برخی از افراد بیشتر از سایرین در معرض خطر این بیماری قرار دارند. عوامل خطر عبارتند از:

ویروس اچ پی وی HPV

ویروس اچ پی وی HPV گروهی از ویروس ها است که از طریق رابطه جنسی انتقال یافته و عفونت آن در بدن باقی می ماند. این ویروس اغلب به شکل بارز زگیل تناسلی در نواحی تناسلی بدن فرد ظاهر می شود. ویروس HPV در بیشتر موارد سرطان مقعد وجود دارد، و از علل اصلی سرطان دهانه رحم به شمار می رود.

همچنین بخوانید: درمان زگیل تناسلی با لیزر برای پیشگیری از ابتلا به سرطان

اچ آی وی (ایدز)

بیماران مبتلا به اچ آی وی HIV در معرض خطر بالایی از سرطان مقعد قرار دارند. زیرا این بیماری سیستم ایمنی را به شدت تضعیف می کند.

فیستول مقعدی

فیستول چیست؟ فیستول مقعدی یک تونل غیر طبیعی بین کانال مقعد و پوست خارجی مقعد است.این تونل اغلب با تخلیه چرک یا مایعی را همراه بوده که می تواند لباس را کثیف یا لکه دار کند. فیستول مقعدی ممکن است بافت های خارجی را تحریک کرده یا باعث ناراحتی شود. همچنین این بیماری می تواند خطر ابتلا به این عارضه را افزایش دهد.

همچنین بخوانید: درمان فیستول مقعدی با لیزر و جلوگیری 100% از سرطان

فعالیت جنسی

برقراری رابطه با شرکای جنسی متعدد و داشتن رابطه جنسی محافظت نشده می تواند خطر ابتلا به سرطان مقعد را افزایش دهد. این رابطه همچنین خطر ابتلا به HPV را افزایش می دهد. برای جلوگیری از این امر استفاده از کاندوم هنگام برقراری رابطه جنسی توصیه میشود.

سیگار کشیدن

افراد سیگاری احتمال ابتلا به سرطان مقعد را افزایش می دهند، حتی اگر سیگار را ترک کنند.

یک سیستم ایمنی ضعیف

سیستم ایمنی ضعیف می تواند بدن شما را در مقابل بیماری ها و سرطان مقعد بی دفاع کند. افرادی مبتلا به اچ آی وی و یا افرادی که به دلیل پیوند عضو سیستم ایمنی ضعیفی دارند بیشتر از سایرین در معرض این بیماری هستند.

کهنسال

با توجه به آمار منتشر شده، در اغلب موارد سرطان مقعد در افراد بالای 50 سال رخ می دهد.

خطرات و عوارض

سرطان مقعد یکی از بیماری‌ های خطرناک است که میتواند در صورت عدم تشخیص و درمان به مرگ منجر شود. علائم این بیماری در مراحل اولیه معمولاً به صورت نامشخص و غیر قابل تشخیص هستند، اما در صورت پیشرفت بیماری ممکن است علائم زیر را نشان دهد:

• خونریزی از مقعد
• درد شدید در ناحیه مقعد
• تغییرات در عادات دفع مثل اسهال، یبوست و تغییر شکل مدفوع
• کاهش وزن بدون دلیل

عوامل خطر این سرطان شامل موارد زیر هستند:

• سن: با افزایش سن، خطر ابتلا به هر نوع سرطان افزایش می‌ یابد.
• تاریخچه خانوادگی: اگر در خانواده شما افرادی با سرطان مقعد داشته‌ اند، خطر ابتلا به این بیماری برای شما بیشتر است.
• عادت‌ های غذایی نامناسب: مصرف مواد غذایی با اندکی فیبر، چربی و کمبود میوه و سبزیجات می‌ تواند خطر ابتلا را افزایش دهد.
• بیماری‌ های التهابی روده: برخی از بیماری‌ هایی مانند کولیت التهابی و بیماری کرون، خطر ابتلا را افزایش می‌دهند.
• عادت‌ های زندگی نامناسب: مصرف الکل و تنباکو، نداشتن فعالیت بدنی مناسب و چاقی، خطر ابتلا را افزایش می‌دهند.

برای پیشگیری از سرطان مقعد، بهتر است عادات غذایی سالم و با فیبر بالا داشته باشید، فعالیت بدنی مناسب داشته باشید، از مصرف الکل و تنباکو خودداری کنید و در صورت داشتن علائمی مشابه با این بیماری، سریعا به پزشک مراجعه کنید.

سرطان مقعد چگونه تشخیص داده می شود؟

سرطان مقعد اغلب با خونریزی مکرر از رکتوم شناسایی می شود. البته از سایر نشانه های این بیماری می توانیم به خونریزی، خارش یا درد در مقعد اشاره کنیم. در موارد دیگر، سرطان مقعد در طول آزمایشات معمول یا روش های تشخیصی شناسایی می شود.

• آزمایش دیجیتال رکتال می تواند مواردی از کارسینوم مقعد را تشخیص دهد. این آزمایش معمولاً بخشی از معاینه پروستات برای مردان است.
• آزمایش چشمی رکتوم نیز در برخی از موارد به تشخیص این بیماری کمک می کند. در این آزمایش دکتر توسط معاینه انگشتی وجود توده را بررسی می کند.
• پاپ اسمیر مقعد نیز می تواند برای کمک به شناسایی سرطان مقعد استفاده شود. این روش شبیه آزمایش پاپ اسمیر معمول است. برای انجام این آزمایش پزشک توسط وسیله ای مخصوص بخشی از سلول های مقعد را جمع آوری می کند، تا این سلول ها برای ناهنجاری ها مورد آزمایش قرار می گیرند.
• روش دیگر تشخیص این بیماری دریافت نمونه از بافت یا سلول های داخل مقعد است.

درمان سرطان مقعد

در برخی از موارد سرطان مقعد درمان می شود و بسیاری از بیماران زندگی عادی و سالمی دارند. بسته به سن شما، شرایط سلامت و مرحله سرطان، گزینه های درمان سرطان مقعد متعددی وجود دارد که پزشکان آن را به تنهایی یا همراه با روش های دیگر انجام می دهند. برخی از روش های درمان این سرطان عبارتند از :

شیمی درمانی

شیمی درمانی می تواند برای از بین بردن سلول های سرطانی و جلوگیری از رشد آنها انجام گیرد. داروهای شیمی درمانی می توانند به داخل بدن تزریق و یا به صورت خوراکی مصرف شوند. این دارو ها ممکن است برای کنترل علائم به طور متناوب استفاده شوند.

عمل جراحی

جراحی اغلب برای حذف تومور در مقعد انجام می گیرد. عمل جراحی رایج ترین روش درمان برای افرادی است که این عارضه در قسمت پایین تشکیل شده است. این روش بهتر است در مورد سرطان هایی که در مرحله اولیه قرار دارند و تومورهای کوچکی هستند، انجام شود.

عمل برداشت شکمی

این جراحی تهاجمی مناسب بیمارانی است که به روش های دیگر پاسخ نمی دهند یا درمان آنها به کندی پیش می رود. این روش شامل ایجاد برش بر روی شکم برای برداشتن مقعد، رکتوم یا بخش های از کولون سیگموئید است. از آنجایی که در این جراحی تمام قسمت های پایین دستگاه گوارش را حذف می شود، پزشک استومی ( جراحی ایجاد سوراخی بر روی شکم برای تخلیه روده) را اعمال می کند تا مدفوع از طریق کیسه استومی تخلیه شود.

درمان های رادیوتراپی

درمان های رادیوتراپی برای اغلب سرطان ها، از جمله سرطان مقعد، استفاده می شود. اشعه ایکس برای از بین بردن سلول های سرطانی در بدن استفاده می شوند، هرچند که این درمان ممکن است بافت های سالم اطراف سرطان را نیز از بین ببرند. این درمان غیر تهاجمی است و معمولا با سایر درمان های سرطان همراه می شود.

چشم انداز سرطان مقعد

بسیاری از بیماران پس از تشخیص می توانند زندگی طولانی و سالمی داشته باشند. در واقع تشخیص زودهنگام کلید درمان این بیماری است. بر طبق آمار موسسه ملی بهداشت (NIH)، میزان بقا 5 ساله برای مبتلایان به سرطان مقعدی 66.9 درصد است. علاوه بر این، میزان بقا 5 ساله برای افراد مبتلا به سرطان مقعد موضعی تا 81.3 درصد پیش بینی شده است.

جلوگیری از سرطان مقعد

هیچ روش تضمینی برای جلوگیری از سرطان مقعد وجود ندارد، اما راه کارهایی برای کاهش خطر ابتلا به آن توصیه می شود :

تمرین جنسی سالم

شما می توانید با محدود کردن تعداد شریک جنسی، استفاده از کاندوم در طول رابطه جنسی، اجتناب از رابطه جنسی مقعدی و انجام منظم آزمایش های مربوط به عفونت های منتقله از رابطه جنسی، احتمال بروز این بیماری را کاهش دهید.

پرهیز از سیگار

بهترین راه ترک سیگار می باشد همچنین لازم است از قرارگرفتن در معرض دود سیگار نیز اجتناب نمایید.

واکسیناسیون

تزریق واکسن اچ پی وی HPV ، واکسن سرواریکس و واکسن گارداسیل برای زنان و مردان بین سنین 9 تا 26 سال توصیه می شود. این واکسن می تواند مانع ابتلا به نوع خطرناک HPV و سرطان مقعد شود.