چندین عامل می توانند باعث عود مجدد شقاق مقعدی حتی پس از عمل جراحی یا لیزر شقاق شوند. یبوست مزمن که دلیل اصلی فشار بیش از حد هنگام دفع مدفوع است، یکی از مهم ترین عوامل در نظر گرفته میشود. بهداشت نامناسب پس از جراحی و مراقبت نادرست از زخم نیز می توانند روند بهبود را مختل کرده و احتمال عود را افزایش دهند.
بیماری هایی مانند کرون، کولیت اولسراتیو و سندرم روده تحریک پذیر (IBS) می توانند به دلیل التهاب مزمن و بی نظمی های گوارشی، فرد را در معرض خطر بالاتر عود شقاق قرار دهند. علاوه بر این، افرادی که دارای چربی بیش از حد اطراف اسفنکتر مقعدی هستند، در صورتی که این مشکل به درستی برطرف نشود، بیشتر در معرض عود قرار دارند.
عود مجدد شقاق مقعدی پس از جراحی
این را در نظر بگیرید که پس از جراحی شقاق نیز ممکن است فیشر عود کند، اگرچه این اتفاق نادر است. اگر به درستی بهبود نیافته باشد، یا اگر بیماری زمینه ای دیگری درگیر باشد، ممکن است اتفاق بیفتد.
عوامل موثر در عود شقاق
عوامل متعددی می توانند در عود شقاق مقعدی حتی پس از درمان با روش های جراحی نقش داشته باشند. یبوست مزمن، که منجر به زور زدن بیش از حد در حین اجابت مزاج می شود، یکی از مهم ترین عوامل تاثیرگذار بر این عارضه است.
- یبوست مزمن یا اسهال
- بهداشت ضعیف پس از جراحی و مراقبت نامناسب از زخم نیز می تواند روند بهبودی را مختل کرده و احتمال شقاق مکرر را افزایش دهد. شرایطی مانند مراقبت و بهداشت مقعد به شدت موثر هستند.
- افزایش فشار اسفنکتر مقعد
- شرایط زمینه ای مانند بیماری کرون
- بهبودی ناکافی پس از جراحی
بیشتر بخوانید: هزینه درمان شقاق با لیزر و جراحی
نشانه های بازگشت زخم شقاق مقعد بعد از عمل
شقاق های عود کننده معمولاً علائمی مشابه شقاق اولیه دارند. بیماران ممکن است مجدداً درد مقعدی، به ویژه هنگام اجابت مزاج، همراه با خونریزی قرمز روشن را تجربه کنند. زخم ممکن است بیش از حد انتظار طول بکشد تا بهبود یابد و برخی از افراد ممکن است احساس سفتی بیشتری در کانال مقعد داشته باشند. در مواردی که شقاق با عفونت همراه باشد، علائمی مانند تورم، ترشح چرک و تب نیز ممکن است ظاهر شوند.
بهترین روش درمانی برای شقاق های عود کننده
درمان شقاق با لیزر یکی از روش های بدون جراحی است. که 90% بیمارانی که تحت عمل با لیزر قرار می گیرند، عود شقاق را تجربه نمی کنند. شقاق های عود کننده اغلب با درمان های غیرجراحی مدیریت می شوند. استفاده از پمادهای موضعی مانند نیتروگلیسیرین یا مهارکننده های کانال کلسیم به شل شدن عضلات اسفنکتر و افزایش جریان خون در ناحیه کمک می کنند. انجام حمام های آب گرم (سیتز بث) گردش خون را تقویت کرده و روند بهبود را تسریع می بخشد. در صورت شکست درمان های خانگی، گزینه های جراحی دیگری مانند انجام مجدد اسفنکتروتومی یا جراحی پیوند بافت سالم برای ترمیم زخم در نظر گرفته می شود.
بیشتر بخوانید: بهترین دکتر شقاق
روش های جراحی شقاق مقعدی
انواع جراحی برای شقاق مقعد گزینه های جراحی متعددی برای درمان شقاق مقعدی وجود دارد که رایج ترین آنها عبارتند از:
- اسفنکتروتومی داخلی جانبی (Lateral internal sphincterotomy): رایج ترین روش، شامل برش کوچک در اسفنکتر داخلی مقعد برای کاهش سفتی عضلانی و در نتیجه بهبودی است. اسفنکتروتومی داخلی جانبی عملی است که بر روی عضله اسفنکتر داخلی مقعد برای درمان شقاق مزمن مقعد انجام می شود. اسفنکتر مقعدی داخلی یکی از دو ماهیچه ای است که اسفنکتر مقعدی را تشکیل می دهد که عبور مدفوع را کنترل می کند.
- فیشرکتومی: برداشتن بافت شقاق برای تشویق ناحیه برای رشد بافت جدید انجام میشود.
- تزریق بوتاکس: گاهی اوقات پس از جراحی برای جلوگیری از سفتی بیش از حد اسفنکتر به کار گرفته می شود.
هر یک از این روش ها خطرات و مزایای خاص خود را داشته و انتخاب درمان به شدت شقاق و سابقه پزشکی بیمار بستگی دارد و باعث بهبودی می شود.
میزان موفقیت جراحی شقاق مقعدی
لیزر شقاق بهترین روش بدون جراحی و عمل اسفنکتروتومی داخلی جانبی (LIS) به عنوان موثرترین روش جراحی برای درمان شقاق مقعدی مزمن شناخته می شوند. میزان موفقیت آن ها بین ۹۰ تا ۹۵ درصد است. این روش با کاهش فشار اسفنکتر مقعدی و جلوگیری از ایجاد شقاق های جدید، تسکین طولانی مدت برای بیشتر بیماران فراهم می کند. با این حال، میزان موفقیت فیشرکتومی و تزریق بوتاکس کمی کمتر بوده و خطر عود در آن ها بالاتر است. با وجود اثربخشی جراحی، درصد کمی از بیماران ممکن است مجدداً دچار شقاق شوند که معمولاً به دلایل سبک زندگی، مراقبت نادرست پس از جراحی یا بیماری های زمینه ای مرتبط است.
انتظارات پس از جراحی
پس از جراحی، بیشتر بیماران طی چند روز کاهش درد قابل توجهی را تجربه می کنند، اما بهبودی کامل ممکن است چند هفته طول بکشد. در این مدت، پزشکان معمولاً نرم کننده های مدفوع، رژیم های غذایی غنی از فیبر و افزایش مصرف آب را برای تسهیل حرکات روده توصیه می کنند. بیماران باید از بلند کردن اجسام سنگین و انجام فعالیت های شدید خودداری کنند تا از وارد شدن فشار به بافت های در حال بهبود جلوگیری شود. مراجعه منظم به پزشک برای نظارت بر روند بهبود و تشخیص زودهنگام هرگونه عارضه ضروری است.