چندین عامل می توانند باعث عود شقاق مقعدی حتی پس از عمل جراحی یا لیزر شقاق شوند. به این حالت میگوییم که زخم مقعد به شقاق مزمن تبدیل شده است. یبوست مزمن که دلیل اصلی فشار بیش از حد هنگام دفع مدفوع است، یکی از مهم ترین عوامل در نظر گرفته میشود. بهداشت نامناسب پس از جراحی و مراقبت نادرست از زخم نیز می توانند روند بهبود را مختل کرده و احتمال عود را افزایش دهند.
بیماری هایی مانند کرون، کولیت اولسراتیو و سندرم روده تحریک پذیر (IBS) می توانند به دلیل التهاب مزمن و بی نظمی های گوارشی، فرد را در معرض خطر بالاتر عود شقاق قرار دهند. علاوه بر این، افرادی که دارای چربی بیش از حد اطراف اسفنکتر مقعدی هستند، در صورتی که این مشکل به درستی برطرف نشود، بیشتر در معرض عود قرار دارند.
عود شقاق مقعدی پس از عمل جراحی
این را در نظر بگیرید که پس از جراحی شقاق نیز ممکن است فیشر عود کند، اگرچه این اتفاق نادر است. اگر به درستی بهبود نیافته باشد، یا اگر بیماری زمینه ای دیگری درگیر باشد، ممکن است اتفاق بیفتد.
عوامل موثر در عود شقاق
عوامل متعددی می توانند در عود شقاق مقعدی حتی پس از درمان با روش های جراحی نقش داشته باشند. یبوست مزمن، که منجر به زور زدن بیش از حد در حین اجابت مزاج می شود، یکی از مهم ترین عوامل تاثیرگذار بر این عارضه است.
- یبوست مزمن یا اسهال
- بهداشت ضعیف پس از جراحی و مراقبت نامناسب از زخم نیز می تواند روند بهبودی را مختل کرده و احتمال شقاق مکرر را افزایش دهد. شرایطی مانند مراقبت و بهداشت مقعد به شدت موثر هستند.
- افزایش فشار اسفنکتر مقعد
- شرایط زمینه ای مانند بیماری کرون
- بهبودی ناکافی پس از جراحی
بیشتر بخوانید: هزینه درمان شقاق با لیزر و جراحی
نشانه های بازگشت زخم شقاق مقعد بعد از عمل
شقاق های عود کننده معمولاً علائمی مشابه شقاق اولیه دارند. بیماران ممکن است مجدداً درد مقعدی، به ویژه هنگام اجابت مزاج، همراه با خونریزی قرمز روشن را تجربه کنند. زخم ممکن است بیش از حد انتظار طول بکشد تا بهبود یابد و برخی از افراد ممکن است احساس سفتی بیشتری در کانال مقعد داشته باشند. در مواردی که شقاق با عفونت همراه باشد، علائمی مانند تورم، ترشح چرک و تب نیز ممکن است ظاهر شوند.
بهترین روش درمان برای عود شقاق مزمن
درمان شقاق با لیزر یکی از روش های بدون جراحی است. که 90% بیمارانی که تحت عمل با لیزر قرار می گیرند، عود شقاق را تجربه نمی کنند. شقاق های عود کننده اغلب با درمان های غیرجراحی مدیریت می شوند.
استفاده از پمادهای موضعی مانند نیتروگلیسیرین یا مهارکننده های کانال کلسیم به شل شدن عضلات اسفنکتر و افزایش جریان خون در ناحیه کمک می کنند. انجام حمام های آب گرم (سیتز بث) گردش خون را تقویت کرده و روند بهبود را تسریع می بخشد. در صورت شکست درمان های خانگی، گزینه های جراحی دیگری مانند انجام مجدد اسفنکتروتومی یا جراحی پیوند بافت سالم برای ترمیم زخم در نظر گرفته می شود.
در ادامه به طور کامل تر به بررسی روش های درمان عود زخم مقعدی می پردازیم.
بیشتر بخوانید: بهترین دکتر شقاق
درمان دارویی شقاق مزمن عود کننده
در مراحل اولیه عود شقاق مزمن، درمان دارویی میتواند نقش کلیدی در کنترل علائم و جلوگیری از پیشرفت بیماری ایفا کند. پمادهایی مانند:
- نیتروگلیسیرین
- دیلتیازم
- هیدروکورتیزون
با کاهش تنش عضله اسفنکتر داخلی، باعث بهبود گردش خون در ناحیه مقعد و تسریع در ترمیم ترک میشوند. استفاده منظم از این داروها، به ویژه در کنار نرم کننده‌های مدفوع، میتواند از ایجاد زخم های عمیق تر جلوگیری کند. در کنار این داروها، مسکن های موضعی مثل لیدوکائین نیز برای کاهش درد و ناراحتی حین اجابت مزاج تجویز می شوند.
درمان خانگی و اصلاح سبک زندگی
اصلاح عادات روزانه و سبک زندگی یکی از موثرترین روش ها برای کنترل و درمان شقاق مزمن، به ویژه در مراحل بازگشت بیماری، محسوب می شوند. مصرف مداوم فیبر از طریق:
- میوه ها
- سبزیجات
- مکمل های غذایی
باعث نرم تر شدن مدفوع و کاهش فشار وارده به ناحیه مقعد می شوند. نوشیدن روزانه ۸ تا ۱۰ لیوان آب، نقش مکملی در این فرایند ایفا میکند. همچنین استفاده از حمام نشسته با آب گرم، حداقل دو تا سه بار در روز، می تواند اسپاسم عضلات اطراف ترک را کاهش داده و روند ترمیم را تسریع کند. رعایت این نکات ساده ولی موثر، از مهم ترین روش های پیشگیری از عود مجدد شقاق مزمن به شمار می روند.
درمان با لیزر یا بوتاکس
وقتی درمان های معمول دارویی یا خانگی کارساز نباشند، روش های کم تهاجمی تری مثل تزریق بوتاکس یا استفاده از لیزر مطرح می شوند. تزریق بوتاکس در عضله اسفنکتر داخلی باعث فلج موقت عضله و کاهش اسپاسم شده، که در نتیجه به بهبود سریع تر زخم کمک میکند. این روش معمولاً بدون نیاز به بیهوشی عمومی و در کلینیک قابل انجام است.
درمان با لیزر هم یک گزینه مدرن و دقیق برای ترمیم ترک های عمیق شقاق محسوب میشود که کمترین آسیب به بافت های اطراف را داشته و مدت زمان بهبودی بعد از آن کوتاه تر از جراحی است. این گزینه ها به خصوص برای بیمارانی که از جراحی واهمه داشته یا سابقه مشکلات پزشکی خاص دارند، بسیار کاربردی هستند.
روش های جراحی شقاق مزمن عود کننده
انواع جراحی برای شقاق مقعد گزینه های جراحی متعددی برای درمان شقاق مقعدی وجود دارد که رایج ترین آنها عبارتند از:
- اسفنکتروتومی داخلی جانبی (Lateral internal sphincterotomy): رایج ترین روش، شامل برش کوچک در اسفنکتر داخلی مقعد برای کاهش سفتی عضلانی و در نتیجه بهبودی است. اسفنکتروتومی داخلی جانبی عملی است که بر روی عضله اسفنکتر داخلی مقعد برای درمان شقاق مزمن مقعد انجام می شود. اسفنکتر مقعدی داخلی یکی از دو ماهیچه ای است که اسفنکتر مقعدی را تشکیل می دهد که عبور مدفوع را کنترل می کند.
- فیشرکتومی: برداشتن بافت شقاق برای تشویق ناحیه برای رشد بافت جدید انجام میشود.
- تزریق بوتاکس: گاهی اوقات پس از جراحی برای جلوگیری از سفتی بیش از حد اسفنکتر به کار گرفته می شود.
هر یک از این روش ها خطرات و مزایای خاص خود را داشته و انتخاب درمان به شدت شقاق و سابقه پزشکی بیمار بستگی دارد و باعث بهبودی می شود.
میزان موفقیت جراحی شقاق مقعدی
لیزر شقاق بهترین روش بدون جراحی و عمل اسفنکتروتومی داخلی جانبی (LIS) به عنوان موثرترین روش جراحی برای درمان شقاق مقعدی مزمن شناخته می شوند. میزان موفقیت آن ها بین ۹۰ تا ۹۵ درصد است. این روش با کاهش فشار اسفنکتر مقعدی و جلوگیری از ایجاد شقاق های جدید، تسکین طولانی مدت برای بیشتر بیماران فراهم می کند. با این حال، میزان موفقیت فیشرکتومی و تزریق بوتاکس کمی کمتر بوده و خطر عود در آن ها بالاتر است. با وجود اثربخشی جراحی، درصد کمی از بیماران ممکن است مجدداً دچار شقاق شوند که معمولاً به دلایل سبک زندگی، مراقبت نادرست پس از جراحی یا بیماری های زمینه ای مرتبط است.
انتظارات پس از جراحی
پس از جراحی، بیشتر بیماران طی چند روز کاهش درد قابل توجهی را تجربه می کنند، اما بهبودی کامل ممکن است چند هفته طول بکشد. در این مدت، پزشکان معمولاً نرم کننده های مدفوع، رژیم های غذایی غنی از فیبر و افزایش مصرف آب را برای تسهیل حرکات روده توصیه می کنند. بیماران باید از بلند کردن اجسام سنگین و انجام فعالیت های شدید خودداری کنند تا از وارد شدن فشار به بافت های در حال بهبود جلوگیری شود. مراجعه منظم به پزشک برای نظارت بر روند بهبود و تشخیص زودهنگام هرگونه عارضه ضروری است.
سلام وقت بخیر ممممنونم از وقتی که گذاشتین یک هفته عمل کردم ولی موقع دستشویی درد شدید و یکم خون امکان این هست مجدد درگیر شقاق بشم و این درد تا کی هست دارو مصرف میکنم شکم شل کار میکنه ولی بادرد
سلام به این درد دچارم برید سیسمونی فروشی پماد سوختگی سودوکرم بگیرید یا پماد سوختگی که خیلی خیلی خیلی سفت و چرب باشه سریع خونریزی رو قطع میکنه من در طول زمستان تا دردم شروع میشه چند روز میزنم تا بهبودی سودو کرم یا پماد سوختگی سفت فقط سیسمونی فروشیها کالاهای قاچاق اصل میارن
سلام آقای دکتر من در مقصدی دارم باید چه پمادی استفاده کنم تازه چند روز هسته که درد دارم
من چهل سال سن دارم وتا جایی که یاد دارم همیشه مشکل یبوست دارم وهر پنج شش روز یبار دستشویی میرم از بیست سالگی تا الان خیلی راه‌ها را رفته ام ولی همگی موقت هستند و تا زمان مصرف دارو جواب می‌دهند و دوباره مثل قبل میشم از شما بزرگواران میخوام یه راهی بهم پیشنهاد کنید. سپاسگزارم
یبوست مزمن شما نیاز به تغییرات پایدار در سبک زندگی دارد: مصرف روزانه فیبر بالا (سبزیجات، میوه، غلات کامل)، نوشیدن آب فراوان و فعالیت بدنی منظم (مثلاً پیاده‌روی). استفاده طولانی‌مدت از دارو فقط تسکینی موقت است؛ توصیه میشود با متخصص گوارش مشورت کنید تا بررسی دقیق‌تری مثل کولونوسکوپی انجام شود. همچنین بررسی مشکلات کف لگن مثل رکتوسل میتواند ضروری باشد.