انسداد روده یک چسبندگی دائمی در روده کوچک یا بزرگ است. این می تواند به دلایل زیادی رخ دهد و می تواند منجر به عوارض شدید شود. اقدامات رژیم غذایی می تواند به مدیریت علائم در زمان انتظار برای درمان یا رفع کمک کند.
در این مقاله به بررسی علائم و علل انسداد روده می پردازیم. ما همچنین بررسی می کنیم که چگونه پزشکان می توانند این عارضه را درمان کنند و مردم چه کاری می توانند برای جلوگیری از بروز آن انجام دهند.
انسداد یا چسبندگی روده چیست؟
اصطلاح انسداد روده به چسبندگی روده (Bowel Obstruction) اشاره دارد. دلیل این عارضه یبوست مزمن نیست. موارد زیر در حقیقت تعاریف درست برای زمانی هستند که بیمار به این عارضه دچار است:
- پیچ خوردگی روده ها
- فتق
- التهاب غیر طبیعی شکم
- ایجاد تومورها
- چسبندگی یا بافت اسکار ناشی از جراحی
انسداد منجر به تجمع غذا، اسیدهای معده، گاز و مایعات می شود. با ادامه تجمع آنها، فشار در روده افزایش می یابد. این اتفاق می تواند منجر به پارگی یا شکاف در قسمتی از روده کوچک یا بزرگ شود. سپس هر موادی که پشت ناحیه انسداد یافته انباشته شده بود، می تواند وارد حفره شکم شده و باکتری را پخش کند.
چسبندگی می تواند از نظر شدت در بیماران متفاوت باشد. در برخی فقط به طور جزئی روده مسدود میشود. در حالی که برخی دیگر انسداد کامل به وجود می آید.
اکثر انسدادهای روده نیاز به درمان دارند. استفاده از دارو و استراحت برای روده ممکن است موارد خفیف را درمان کند. در حالی که جراحی در حدود 20٪ موارد مورد اعتماد ضروری است. انسدادهای شدید ممکن است در نهایت بدون درمان باعث پارگی روده شوند.
انواع انسداد روده
انسداد روده بسته به شدت انسداد می تواند متفاوت باشد:
- انسداد کامل: انسداد شدید روده می تواند به طور کامل بخشی از روده را مسدود کند. این عارضه ممکن است مانع از عبور تمام جامدات، مایعات و گازها از سیستم گوارش شود. برای فردی که انسداد کامل دارد، دفع مدفوع یا گاز، اگر نگوییم غیر ممکن، اما دشوار است.
- انسداد جزئی: انسداد جزئی روده معمولاً شدت علائم کمتری دارد. این انسدادها تنها قسمت کوچکی از روده را مسدود می کنند، اما نه همه آنها. این روند پیشرفت جامدات، مایعات و گازها را از طریق سیستم گوارش کند می کند، اما آنها را به طور کامل متوقف نمی کند. انسداد جزئی روده ممکن است باعث ناراحتی، نفخ و اسهال شود.
- انسداد کاذب: انسداد کاذب روده یک بیماری نادر است که باعث علائم انسداد روده بدون وجود انسداد می شود. زمانی اتفاق می افتد که مشکلات عضلانی یا عصبی مانع حرکت طبیعی غذا، مایعات و گاز از طریق روده می شود.
علائم انسداد روده
چسبندگی روده می تواند دردناک و ناراحت کننده باشد. علائم آن عبارتند از:
- حالت تهوع و استفراغ
- اسهال
- نفخ
- یبوست
- گرفتگی
- کاهش اشتها
- ناتوانی در دفع مدفوع یا گاز
- درد شدید شکمی
- تورم شکم
استفراغ و اسهال از علائم اولیه چسبندگی روده هستند. شناخت این علائم به این معنی است که فرد می تواند قبل از پیشرفت بیماری به دنبال درمان باشد.
اگر بعد از برخی از این علائم بیمار تب کند، می تواند نشانه عفونت بوده و فرد باید با پزشک مشورت کند.
دلایل و خطرات چسبندگی روده
دلایل زیادی برای انسداد روده وجود دارد. آنها اغلب در 2 دسته قرار می گیرند: مکانیکی و غیرمکانیکی.
انسدادهای مکانیکی
انسدادهای مکانیکی موانع فیزیکی هستند که مانع و محدود کردن جریان ماده از طریق روده می شوند. این موارد عبارتند از:
- چسبندگی بافت اسکار ناشی از جراحی
- پیچ خوردگی روده یا ولولوس
- فتق ها
- انواژیناسیون (زمانی که بخشی از روده به قسمت بعدی فشار آورده و باعث فروپاشی آن می شود)
- اشیاء خارجی
- سنگ کیسه صفرا، اگرچه این یک علت نادری برای انسداد است
- سندروم روده تحریک پذیر (IBS)
- تومورها
انسدادهای غیر مکانیکی
روده بزرگ و کوچک در انقباضات هماهنگ حرکت می کنند. اگر چیزی این فرآیند را قطع کند، یک انسداد غیر مکانیکی می تواند رخ دهد.
اگر پزشک بتواند علت را تشخیص داده و درمان کند، انسداد روده معمولاً یک مشکل کوتاه مدت است.
برخی افراد به انسدادهای غیر مکانیکی به عنوان ایلئوس آدینامیک یا فلجی اشاره می کنند.
علل انسداد غیر مکانیکی روده عبارتند از:
- جای زخم ناشی از جراحی شکم یا لگن
- دیابت
- عدم تعادل الکترولیت
- کم کاری تیروئید
- بیماری هیرشپرونگ، وضعیتی که در آن سلول های عصبی در انتهای روده وجود ندارد
- اختلالات عصبی و عضلانی، مانند بیماری پارکینسون
- عفونت یا بیماری شدید
- بیهوشی عمومی
- داروهای مسکن خاص
برخی شرایط خطر بروز چسبندگی در این قسمت از دستگاه گوارش را افزایش می دهند، مانند:
- سرطان به خصوص در ناحیه شکم
- بیماری کرون
- کولیت زخمی
- جراحی در ناحیه شکم یا لگن، که ممکن است خطر چسبندگی را افزایش دهد
- پرتو درمانی
چسبندگی به دلیل سن بالا
افراد در هر سنی ممکن است انسداد کامل یا جزئی روده را تجربه کنند. با این حال، چسبندگی می تواند عوارض بیشتری را در کودکان با سن کم و میانسالان به همراه داشته باشد.
چسبندگی روده دلیلی رایج برای بستری شدن در مراقبت های ویژه در نوزادان است. تشکیل غیر طبیعی روده ها اغلب می تواند باعث انسداد در نوزادان بدو تولد شود. برای مثال، انواژیناسیون در نوزادان زیر 2 سال شایع ترین نوع است.
انسداد روده کوچک نیز یک وضعیت اورژانسی رایج در افراد مسن است. انسدادهای ناشی از تومورهای بدخیم نیز در این جمعیت شایع تر است.
روش های تشخیص انسداد روده
تشخیص معمولاً با معاینه فیزیکی شروع می شود. انسداد می تواند باعث ایجاد یک توده سفت در شکم شده که ممکن است پزشک بتواند آن را احساس کند. پزشک همچنین سابقه ابتلا به بیماری فرد را در معاینه اولیه ارزیابی می کند.
پزشک می تواند از گوشی پزشکی برای بررسی فعالیت روده بیمار استفاده کند. فقدان صداهای منظم روده یا صداهای غیر معمول آرام می تواند نشان دهنده انسداد روده باشد.
بسته به موارد فردی، پزشک ممکن است آزمایشات بیشتری را توصیه کند. این موارد می تواند شامل موارد زیر باشد:
- آزمایش خون برای بررسی سطح الکترولیت ها، عملکرد کبد و کلیه و شمارش خون
- آندوسکوپی، که در آن پزشک از یک دوربین مخصوص برای مشاهده داخل روده استفاده می کند
- سی تی اسکن
- اشعه ایکس
- تنقیه کنتراست
ممنونم از توضیحات عالیو اطلاعات کاملتون